Rewilding in het onderwijs

Franca van Strien, student Docent en kennismanager Natuur en Communicatie aan de Aeres hogeschool in Wageningen liep het afgelopen halfjaar stage bij ARK Rewilding Nederland. Zij deed onderzoek naar het onderwerp rewilding in het curriculum van groene opleidingen. 

Franca: "Net als veel andere mensen in Nederland maak ik mij zorgen om de problemen zie zich afspelen in en rondom de natuur. Ik vind dat je dat terug zou moeten zien in het lespakket van groene opleidingen: er zou veel meer aandacht besteed moeten worden aan natuureducatie. Wij zijn zelf onderdeel van de natuur en hebben alles aan de natuur te danken. Naast dat we ons bewust moeten zijn van de problemen die er zijn, moeten we ook kijken naar de oplossingen. Hoe draaien we de “curve of decline” zo snel mogelijk om. Rewilding is naar mijn mening onmisbaar in het onderwijs, een hoopvol toekomst- en handelingsperspectief voor jongeren is belangrijker dan ooit. En daarbij zijn de tekeningen die Jeroen Helmer maakt voor ARK, prachtige hulpmiddelen voor docenten om lastige ecologische processen uit te leggen aan studenten.

Verwonderen

Voor het onderzoek ben ik met docenten in gesprek geweest om te achterhalen in hoeverre rewilding nu al onderdeel is op verschillende opleidingen en hoe dit uitgebreid kan worden. Hiernaast heb ik ook veel andere dingen ervaren! Ik ben op plekken in Nederland geweest waar ik nog nooit geweest was: Het eiland van Brienenoord, Het Groene Woud en De Maashorst. Daarnaast ben ik ook nog naar Het Geuldal in Limburg geweest, de Bisonbaai in Nijmegen en zelfs drie keer naar de Millingerwaard. Ik heb veel geleerd over het project Dood doet leven, ik heb voor het eerst een kadaver van een Galloway van dichtbij mogen bekijken en de geur ervaren. Ik ben een aantal weken daarna bij datzelfde kadaver terug geweest en kon daardoor het verteringsproces zien. Wanneer je in hetzelfde natuurgebied vaker terugkomt dan vallen iedere keer weer andere onderdelen op, de natuur staat niet stil. De waterhoogte verschilt, de grazers verplaatsen zich door het gebied, het rivierduin groeit, de planten groeien, de meidoorns kwamen in bloei en bloeiden weer uit. Jeroen Helmer heeft tijdens een studentenochtend ons meer verteld over het “wandelende bos”, de invloed van grazers en over stierenkuilen. Het was voor mij de eerste keer dat ik een stierenkuil in het echt zag. Ook heb ik nieuwe soorten leren kennen en van dichtbij gezien. Zo zag ik voor het eerst een rugstreeppad, kleine vuurvlinder, brede ereprijs, zwarte stern, brilduiker en sikkelklaver.

Leren over rewilding!

Voordat ik aan deze stage begon, wist ik nog weinig over rewilding. Door het uitvoeren van mijn onderzoek, door bij vergaderingen van het Jonge Rewilders-team aanwezig te zijn,  door de themadagen en door de maandelijkse studentenochtenden bij te wonen kan ik nu ook aan anderen uitleggen wat rewilding is. Ik heb het boek Rewilding in Nederland gelezen en de Capita Selecta van de WUR over rewilding gevolgd. Er zijn natuurlijk een heleboel onderdelen die mij bij gaan blijven van deze stage, twee daarvan wil ik graag met jullie delen. Wat ik erg bijzonder blijf vinden zijn de foto’s van de Millingerwaard, waarop te zien is hoe het gebied eruit zag voordat de natuur hier weer haar plek in mocht nemen. Bart Beekers liet ons zo’n foto zien toen we op het rivierduin stonden, precies hetzelfde uitzicht als de foto, maar een enorm verschil! Ook Wouter Helmer liet in zijn presentatie bij de WUR een foto zien van hoe het gebied er eerst uit zag, echt heel erg bijzonder blijf ik het vinden. Daarnaast nog iets wat ik met jullie wil delen omdat ik het erg grappig vond, is het woord klapstoelbeheer. Ik had nog nooit van dat woord gehoord, maar vergeten zal ik het nu niet meer.

Tot slot wil ik nog benoemen dat ik het heel erg leuk vind dat ik tijdens mijn onderzoek ook gelijk iets heb kunnen doen met waar de docenten behoefte aan hadden. Zo heb ik ervoor gezorgd dat er een excursie plaatsvond met Aeres MBO Ede waarbij 30 studenten meegingen naar de Millingerwaard. Daarnaast zijn er bij drie verschillende scholen afspraken gemaakt om volgend schooljaar gastlessen te geven door ARK. En tot slot ben ik op mijn eigen school aan het regelen dat er een aantal tekeningen van Jeroen Helmer in het gebouw komen te hangen. Zelf heb ik inmiddels ook al een paar van zijn tekeningen in huis hangen. Al met al een stage die ik niet had willen missen!"

Franca van Strien – student docent en kennismanager natuur en communicatie